Stel je bent al meer dan 20 jaar vrienden. Echte vrienden voor het leven. Maar dan krijgt je vriend de diagnose dementie. Hoe geef je dat een plek in je relatie? En zoek je dan nog iemand op? Woonbegeleider Pauline Bomhof was onlangs in de sportschool en raakte aan de praat met een man die hiermee te maken heeft. En dat best lastig vindt. "Hij wist laatst zelfs niet eens meer hoe ik heette" vertelt hij.
In onderstaande blog deelt Pauline hun gesprek, met tips om hiermee om te gaan.
In gesprek over dementie
Naast me zit regelmatig een meneer van in de zeventig schat ik in. Maar ik ben slecht in schatten. Hij loopt erg moeilijk en heeft me weleens vertelt dat zijn rug versleten is. Vandaag kwam ik hem weer tegen en kwam een gesprek op gang. Dit keer per toeval over mijn werk met mensen met dementie. Waar ik nooit een hekel aan heb om over te praten. Ik noem hem even Steef.
"Jeetje dementie", zegt Steef op een serieuze toon. "Ik heb dan wel een versleten rug, maar dat is gelukkig alles. Het lijkt me vreselijk om dementie te krijgen."
"Ja, het is heel naar" reageer ik, want ik denk er hetzelfde over. Ik vind het een angstaanjagende gedachte dat ik ook dementie kan krijgen. ''Maar het is niet het einde van de wereld. Ik maak veel mooie momenten mee met deze mensen. Maar ik begrijp wel wat je zegt. Veel mensen hebben er zo'n schrikbeeld van en willen er het liefste niet aan denken."
Een vriend van mij heeft dementie
Hij gaat wat rechter op zitten en kijkt nadenkend. En begint te vertellen: "Een vriend van me heeft beginnende dementie. Laatst was ik bij hem en herkende hij me niet meer. Dat valt niet mee hoor."
"Nee dat is ook heel naar en onbegrijpelijk" gaf ik toe.
Hij vervolgde zijn verhaal: "Weet je wat ik zei? Ik zei tegen hem: Piet! Zie je niet wie ik ben? Moet ik je een klap tegen je kop geven! Ik ben toch Steef! Waarop hij zei: 'Ja hai Steef!' En ja, toen wist hij het weer."
Ik vertel Steef dat het wel een keer werkelijkheid gaat worden. Dat hij niet meer weet wie hij is of in welke verhouding je elkaar kent.
"Ja, daar ben ik ook bang voor" reageert Steef.
Hoe ga je ermee om als iemand je niet meer herkent?
In het vervolg van mijn gesprek met Sfeef vertel ik over mijn ervaringen en geef hem wat tips om in contact te blijven met zijn vriend.
1. Leg niet de nadruk op wat iemand niet meer weet
Als je vriend met dementie je niet meer lijkt te herkennen, zal er wel nog ergens een gevoel blijven bestaan van herkenning en dat jij op de een of andere manier bij hem hoort. Het is van belang dat je niet de nadruk legt of hij je naam niet meer weet, maar leg de nadruk op het gevoel dat je bij elkaar hoort.
Dus niet: moeilijke vragen stellen zoals 'Weet je nog wie ik ben? Of wat was het gisteren leuk hé? Wat ga je vanmiddag doen?' Doe je dat wel, dan blijft iemand zich schamen voor het feit dat hij dat allemaal niet meer weet.
2. Zoek verbinding door dingen te doen die je altijd samen deed
Ga op zoek naar dingen waarmee je in het moment samen gezeligheid kunt creeëren. Dus als jij weet dat hij het fijn vindt om samen een terrasje te pakken om een biertje te drinken, of samen voetbal te kijken of naar de tennisbaan te gaan. Dan kun je daarmee weer de verbinding zoeken.
3. Geef complimenten én bekijk foto's samen
Geef hem juist vertrouwen door in het moment te kijken wat er komt. En blijf complimenten geven: 'Wat zie je er goed uit' of 'Wat zit je haar goed', of iets anders waarvan je weet dat hij het fijn vindt om te horen. Dat geeft vertrouwen en dan zul je zien wat er bij ontspanning nog naar boven komt aan herinneringen. Foto’s kunnen hierbij soms goed helpen.
''Wat fijn om te horen deze handvaten. Ik ga het zeker uitproberen bedankt.'' laat Steef me weten.
4. Blijf op bezoek gaan
Ik reageer met: ''Heel graag gedaan hoor. En ik zou zeggen geef het door aan je vrienden Nog één laatste tip: Blijf vooral naar je vriend met Alzheimer toegaan. Zo blijft zijn leven stralen. En kun je nog mooie momenten samen beleven.''
Nog even alle tips op een rijtje:
- Leg niet de nadruk op wat iemand niet meer weet en vermijd vragen als: Weet je niet meer wie ik ben?
- Zoek verbinding door dingen te doen die je altijd samen deed en waarvan je weet dat hij er blij van wordt
- Geef complimenten over dingen waarvan je weet dat iemand gaat stralen. Dat geeft vertrouwen
- Bekijk samen foto's van vroeger
- Blijf op bezoek gaan.
Deze blog is eerder verschenen op Pauline's blogsite 'Passie voor mijn werk.', waarop ze regelmatig verhalen plaatst over situaties die ze meemaakt tijdens haar werk bij Wonen bij September.
Terug naar overzicht